Merhaba Değerli komutanlarım
Askerliğimi kısa dönem jandarma çavuş olarak yapmış birisiyim. Askerliğe dair bir yazı kaleme aldım. Eleştiri ve önerilerinizi hassasiyetle beklemekteyim.Sürçü lisan ettiysem af ola.
Saygılarımla...
Askerlik ve askerliğe dair şüphesiz yüzlerce makale kaleme alınmıştır, ancak bendeniz bu makaleyi yazarken demokrasinin gereği özgür düşünce ve ifade edebilme gereği bazı konulara ilk defa değineceğim. Çünkü daha önceleri askerlikten soğutma, vatan-millet sevgisini köreltme gibi itham ve iftiralara maruz kalınma endişesi ile pek çok kez dile getirilse de yazılamadığını düşünüyorum.
Türkiye’de askerlik kavramının tanımı; Askerlik, “Türk vatanını, istiklal ve cumhuriyetini korumak için harp sanatını öğrenmek ve yapmak mükellefiyetidir” ifadesi ”Askerlik, harp sanatını öğrenmek ve yapmak mükellefiyetidir” şeklinde değiştirilmişti. Buraya kadar her şey normal görünse de askerliğin tanımında bile vatan-millet sevgisi kaldırıldı diyenler de varken vatani görev yakıştırması da bu tanımla birlikte kalmamıştır (Ayrıca bu görevini bedelli olarak yaptığını söyleyenler de var; çünkü yasal bir sistem ile askerlik çağına gelmiş vatandaşa kolaylık sağlanmıştır, bu konu farklı bir tartışma konusudur). Zaten askerlik yapanlar bilirler ki, temel askerlik eğitimi sadece şekilden ibaret maalesef ülkemizde. Burada komando, özel harekat gibi istisnaları kast etmiyorum. Bu eleştirel bakış benim gibi çoğu sivil vatandaşın yanında, komutan rütbesindeki askeri personelin de onlarca yıl değişmeyen, gelişmeyen ve kendini yenilemeyen eğitim sisteminin çarpıklığını dile getiriyor.
Yanaşık düzen eğitimini acemi birliğinde alan askerlere usta birliğinde de bu eğitimi reva gören üst düzey komutanların amacını anlamış değilim. Bunu askerlerin disiplinsizliği sonucu bir müeyyiyede olarak gören komutanların yanında gerçekten bu yanaşık düzen eğitiminin askere verilecek başka bir görev olmaması, zamanın geçmesi ve bir şekilde eğitim yaptırıyoruz demek ihtiyacını gören komutanlar da var. Askere gelen her genç kendisine emredilen görevi yapmakla mükellef olduğunun bilincinde olması, komutanların en alt rütbelisinden en üst rütbelisine kadar hepsinin hizmete dayalı olmayan taleplerini askere emir olarak iletmesi çok hoş olmayan bir durumdur. Bu taleplerin hizmete dayalı olup olmadığını bilemeyen asker, askerliğinin kazasız-belasız bitirip tezkeresini bir an önce alma arzusu ile “Emredersiniz komutanım” diyerek söz konusu o talebe cevap verilmektedir.
Çünkü sivil hayatta ister öğretmen ol, ister avukat, ister hırsız ve yahut gaspçı ol, askerdeyken bu kimliğini bu özelliklerini bırakıp emre itaat söz konusu olunca , askerken sen, sen değilsin, konumuna gelir her asker.
ASAL adında bir kurum var, adı üstünde Asker Alma bu kurum askerlik yaşına gelmiş (yeni kanunla artık 21 oldu) her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bu hizmeti yapmakla mükellef ancak eğitim, hastalık vb. özel durumlarla askerliğini tecil ettirme hakkıda var. Burada asıl konu askerlik muayenesinin sadece kağıt üzerinde yapılması ve bunun sonuçlarını ilgili kışlalardaki komutanların ve diğer askerlerin sıkıntı yaşamasıdır. Fizyolojik-biyolojik ve psikolojik olarak muayene edilmeden, askerliğe elverişlidir ya da askerlik yapmasında bir sakınca yoktur gibi kısa tanımlamaların altına imza atan hekimler, nasıl bir vebal taşıdığını bilmezler mi çok merak ediyorum. Yaşadığım, bizzat şahit olduğum bu tezatlıklara örnek vereceğim.
Ve askerde öğrenilen bir kavram RDM kavramı psikolojik bozukluğu olan, vücudunun her yerini jiletlemiş olan, esrar-bali bağımlısı olanlar acemi birliğinde muayene sonrası bu sıfatı alırlar, yani “rehberlik danışma merkezine gidilmesi gerekir” denilir. Ama o kağıtta kalır, bir tedavi süreci vs. durum olmaz,yaşanmaz. Bu RDM kavramını rahatına düşkün Mehmetcik şeklinde değiştiren askerler RDM’li askerlere silah verilmediğinden dolayı ister istemez bir dışlanma, farklı bakılma ve ağır işler verilme gibi durumlar yaşanır. İşte asıl sorun da bu, ASAL bu askerlerin değil yani tüm askerlerin muayenesi ciddi şekilde yapılsa biyolojik rahatsızlığı olan psikoljik rahatsızlığı olan bu Mehmetcikler kışlaya girdiklerinde hep sorun yaşarlar, bu durumdan komutanlar da rahatsız olurlar; çünkü askerliğe elverişli olmayan bu gençlerle ciddi bir ilgilenme ve zaman kaybı yaşanmakta bu da o askeri birlikte asıl işlerin yapılmasını engellemektedir. En önemlisi o askerin sorumluluğu ilgili birlik komutanlığı olduğundan her türlü sorumluluk da ondadır. Ailesinin emanet ettiği o komutanlık kendi evladımız gibi bakarız, bakıyoruz söylemi samimiyeti sorgulandığı gibi bakması da sorgulanmaktadır. Askerler ile komutanlar arasındaki ilişki baba-oğul veya abi-kardeş ilişkisinde olduğu gibi bunun tam zıttı, bir durumlar da yaşanmaktadır. Bunun yaşanmış örnekleri mevcuttur,hâlâ askeri ve sivil mahkemelerde süren davalar ve haberlerde izlediğimiz olaylar bunun için internette ufak bir arama yapmanız kafidir. Dayak olayı ve disko cezası kalksa da bazı komutanların askerleri dövdüğünü hepimiz duyuyoruz, şimdi bazılarınız ama hak edenler var illaki der gibi ama ben burada hak edip etmediğini sorgulamadan ziyade en küçüğü 20 yaşlarında olan bu gençleri dayak ile eğitmenin, dizginlemenin yanlış olduğudur. Dayağın yanında psikolojik baskı daha çok yaşanmaktadır, bu komutanların askerlere yaptığı gibi komutanların kendi aralarında hiyerarşik düzen gereği yani ast-üst yapılanması sonucu üstün astına yaptığı da bir gerçektir. Bu da alt rütbeli personelin çalışma azmini meslek aşkını maalesef köreltmektedir.
Çoğu personel isteyerek, severek bu mesleği seçtiği gibi bir çoğu da Türkiye’de yaşam koşulları-işsizlik vb. problemler dolayısı ile devlet garantisi iş olarak görüldüğünden TSK çatısı altında bu mesleği icra ederler. Ama tek bir gerçek var ki, hepsi de şeref ve namusuyla bu üniformayı taşıdığını ve hakkını vermeye çalıştıklarını da ifade ederler.
Tüm bu gerçeklerin yanında assubayların neden astsubay olarak yazılmadığı veya söylenmediği de ayrı bir tartışma konusu olmuştur, bunu çok bilmiş arama motorlarına sorduğumda şu linkten cevabımı aldım sizlere de göz atmanızı tavsiye ederim, kafanızda benim gibi soru işaretleri varsa aydınlanmış olursunuz.
(https://www.emekliassubaylar.org/nicin-astsubay)
Tüm uzman çavuşlar ve assubaylara maalesef üst derece subaylar tarafından psikolojik baskı son zamanların modern tabiri ile mobbing uygulandığı aşikardır. Mesleki hayata yeni atılmalarına karşın aldıkları eğitim farklılığını, maalesef üstünlük olarak görüp yıllarını orduya vermiş ancak uzman çavuş ya da başçavuş olan askeri personele baskının olması üzücüdür. Bu durumu dayanak olarak maalesef bazı yasaları ve iç hizmet kanunu gösteren subaylar ne yazık ki, astı ile sosyal manada bile kaynaşmaktan geri durmaktadır. Bu tespiti genellemek doğru olmayabilir, sonuç da kişiden kişiye değişebilir ve karakter meselesidir, ancak astın-üstün kaynaşmış bir halde mesleğini severek icra etmek tüm askeri personelin arzusudur. Bu eleştirel bakışlar benim dışımda Türk Silahları Kuvvetleri’nde yıllarını vermiş emekli askeri personellerin de ortak görüşüdür.
TSK çatısı altında Jandarma personelinin diğer askeri birimlere göre karizması fazla olduğu bir gerçektir. Çünkü halkla iç içedir, Jandarma birimleri en ücra köşelerde bile asayişin sağlanmasının yanında sosyal hayatta da 7’den 70’e her vatandaşın her türlü sorununa çözüm bulmak için çalışmakta ve girişimlerde bulunmaktadır. Kısaca yoğun bir çalışma temposu içersinde olan Jandarma personeli, devletin tüm idari ve adli kurumları tarafından görevlendirilmekle birlikte, 7/24 her zaman kendisine yapılan (Alo Jandarma-156) ihbarları da değerlendirmekle mükelleftir. Oldukça aktif bir çalışma içerisinde olan Jandarma personelinin özlük hakları pasiftir. Bu yüzden ve yukarıda saydığım birden fazla sorunlar neticesinde askeri üniformayı şerefle taşıyan komutanlar kurum değiştirmek için yoğun çabalar sarf ettiği gerçektir. İstifalar ile kendilerini sivil memurluğa geçmek için valilik-belediye ve diğer kamu kurumlarına başvurular yapmaktadırlar. Şayet gereken düzenlemeler yapılırsa ve bilhassa uzman çavuşların çalışma koşulları geliştirilirse bu istifaların önüne geçilmiş olur. Ve kurum yeni uzman erbaş, uzman çavuş alımına gitmez, son zamanlardaki duyumlarımızın başvuruların ihtiyaçların bile altında olduğudur. Umarım TBMM’de görüşülen kolluk kuvvetleri yasasında Jandarma’nın lehine bir çalışma olmasını temenni ederim.
Son olarak, askerlik sisteminin düzenlenmesinin gerekliliği kaçınılmazdır, zorunlu askerlik sistemi ile amaçlananların profesyonel orduyu kurmaya elverişliliği, ve profesyonel ordu için nasıl bir sistem belirlenmesi vb. konular tartışılmalıdır, her görüş alınmalıdır.
Bu cennet vatan hepimizin, Türkiye Cumhuriyeti’nin aziz milleti için yapılacak olan tüm çalışmaların hayırlı olmasını temenni ederken, şehit olan tüm Mehmetciklerimizi rahmetle yâd ederim.
Mustafa Pektaş
Siyaset ve Düşünce Yazarı
mustpekt@gmail.com
twitter.com/Mustafa_Pektas
Blog: mustafapektas.blogspot.com