HULUSİ AKAR: SİVİL GÖRÜNÜMLÜ PRAGMATİK PAŞA…

9 AĞUSTOS 2015

Genelkurmay Başkanlığı görevine getirilen Hulusi Akar sıra dışı bir profile sahip. Ordu komutanından çok yeni nesil bir akademisyene benziyor. Asker mantığını sorgulayan pragmatizme sahip. Uludere faciası, Balyoz Davası gibi son yılların en çetrefil meselelerinin tam göbeğindeydi. Dört yıl içinde yara almadan, hızla kariyerini zirveye taşımayı başardı.

RADİKAL – Hürriyet gazetesinden Gökçe Aytulu geçen haftaki Yüksek Askeri Şura’nın ardından,  Türkiye’nin yeni Genelkurmay Başkanı olarak görevlendirilen Orgeneral Hulusi Akar’I yazdı.

Aytulu’nun yazısı şöyle: Tanıyanların disiplinli, donanımlı, hızlı karar alabilen sert bir asker olarak gördüğü Akar, asker mantığına bakışından sivillerle ilişkisine kadar birçok açıdan farklı bir üniformalı görünümünde.

Kayseri doğumlu Akar, askeri lise mezunu değil. 1972’de Kara Harp Okulu’ndan mezun olduktan bir yıl sonra Piyade Okulu’nu bitirmiş. 30 yaşında kurmay olmuş. 1985’te ise Silahlı Kuvvetler Akademisi’ni bitirmiş.

Akar’ın, kariyerinde en başından beri akademik bir perspektifi de ön planda tuttuğunu görüyoruz. Türkiye’de kurmaylığa hak kazandıktan beş yıl sonra 1987’de, ABD Kansas’taki Silahlı Kuvvetler Kurmay Koleji’nden mezun olmuş. Harp Akademisi’nde önce öğretim üyeliği, ardından komutanlık yapmış. Boğaziçi Üniversite’sinde Ermeni sorunu üzerine doktora tezi yazmış.

1990-93 yılları arasında NATO’nun Napoli Karargahı’nda istihbarat subayı olarak görev yapmış. Bir kesimin onu ‘Amerikancılıkla’ suçlamasının temel sebebi, ABD’deki Kurmay Koleji’nden mezun olması, NATO görevleri ve ABD Liyakat Madalyası’na layık görülmesi.

Askeri açıdan çok parlak bir sicile sahip.

1998’deki Şura’da birinci sırada tuğgeneralliğe yükseldi. Dört yıl sonra yine birinci sırada tümgeneral oldu.

Fakat 2006’da kariyerinin bir türbülansa girdiği görülüyor. Ordunun hızla yükselen subayı, dönemi gelmesine rağmen o yıl korgeneralliğe yükseltilmedi.

Dönemin Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt’la arasında bir soğukluk olduğu iddiaları var. (Akar’ın 2007’deki e-muhtıraya da olumsuz baktığı biliniyor).

Bu süreçte bir yıl beklemeli olarak 2007’de korgeneralliğe yükseldi. Ama bu kez birinci değil, dördüncü sıradaydı.

Akar, Balyoz Davası’nın gölgesinde Koşaner’in istifasının ardından toplanan 2011 Şura’sında orgeneralliğe yükseldi.

2013’te Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na getirildi ve iki yıl sonra da ordunun zirvesine çıkmayı başardı.

Bu yönüyle de oldukça tartışılan bir isim oldu.

Sivil iradeyle çatışmamaya özen gösteren bir profesyonel de görünümünde. 

Kalıplaşmış asker mantığını sorgulamaktan çekinmeyen bir asker. “Asker mantığını düzeltmek zorundayız” diyor.

Harp Okulu Komutanı’yken Uluslararası Liderlik Sempozyumu düzenleyip farklı alanlardaki sivil akademisyenleri Ankara ’ya davet etmesi bunun sonucu. (Ki o sempozyumda ordu ve eşcinsellik konusu bile tartışılmıştı)

Bir orduda güvercin bulunur mu bilinmez ama Akar’ı disiplini dolayısıyla ‘şahin’ olarak nitelendirenler var.

Genelkurmay Başkanı olduğu açıklandığında farklı kesimler onu Amerikancı, Cemaatçi, Erdoğancı olmakla itham etti.

Peki hangisi doğru? Bu soruya cevap vermeden Akar’ın kariyerine ve kırılma noktalarına yakından bakmak şart.

ABDULLAH GÜL ILE AYNI OKULDAN

Hulusi Akar, Kayseri doğumlu. 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile aynı lisede okumuş.

Akar, Kayseri Lisesi’nde birinci sınıfa giderken, Gül aynı okulda üçüncü sınıfta okuyordu. 

Akar’ın eşi Şule Akar, diyetisyen. Bir oğlu, bir kızı var. Hacettepe mezunu olan kızı hekim. Chicago Üniversitesi’nde ekonomi okuyan oğlu ise İngiltere’de çalışıyor.

4 YILDA EN ZİRVEYE

2006 yılında zamanı gelmesine rağmen korgeneralliğe yükselemeyen Akar’ın kariyerindeki kırılma 2011’de bir anda farklı bir ivme kazandı.

O yıl, Balyoz Davası’nın tutuklu subaylarının gölgesinde yapılan Şura öncesinde Genelkurmay Başkanı Işık Koşaner istifa etmişti.

Bu istifa sonrasında Akar’ın önünün açıldığı görülüyor.

Olaylı Şura’da Akar orgeneralliğe yükseltildi.

İki yıl sonra ise emekli olan Hayri Kıvrıkoğlu’nun yerine Kara Kuvvetleri Komutanlığı görevine getirildi.

Teamüllere göre bir orgeneralin kuvvet komutanı olması için dört yıl gerekiyor.

Fakat Akar, kıdem açısından kendisinin önünde bulunan üç komutana rağmen (Yalçın Ataman, Servet Yörük, Bekir Kalyoncu) 2013 yılında, Kara Kuvvetleri Komutanlığı görevine getirildi.

Bu kararın arkasında dönemin Başbakanı Erdoğan ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Özel vardı.

BİNBAŞI ERDOĞAN VAKASI

Hulusi Akar, Balyoz Davası sürecinde de kritik bir görevdeydi. Tutuklu askerlerin bulunduğu Hasdal Cezaevi’nin de bulunduğu bölgenin, 3. Kolordu’nun komutanıydı.

Savcılar bilirkişi raporu isteyince, Akar’ın komutasındaki Binbaşı Ahmet Erdoğan görevlendirildi. “Deliller gerçekse bu, bir darbe planıdır” şeklinde özetlenebilecek bir bilirkişi raporu yazan Erdoğan, Balyoz savcılarının eline önemli bir gerekçe verdi.

Balyoz tutuklularının bir kısmının bu yüzden Akar’ı suçladığı biliniyor.

BİR ASKERİN SIRA DIŞI DOKTORA TEZİ

Hulusi Akar, akademik açıdan da ilginç bir profil çiziyor. Harp okulu mezunu pek çok genç subayın üniversitelerde yüksek lisans, doktora yapması sık rastlanır bir şey. Fakat akademisyenler arasında subay tezlerinin kalitesi konusunda genel bir çekince vardır. Akar’ın çalışması ise istisnai sayılabilir.

53 yaşında bir tümgeneralken Boğaziçi Üniversitesi’nde doktora derecesini alan Akar, Birinci Dünya Savaşı sırasında ABD Başkanı Wilson tarafından bölgeye gönderilen Harbord Heyeti ekseninde Ermeni meselesini çalışmış.

Oybirliği ile kabul edilen tezin danışmanı ünlü iktisat tarihçisi Prof. Zafer Toprak. Toprak, Akar’ın çalışması için “Başarılı bir tez savunmasıydı” diyor. “Yansızlığı dikkat çekiciydi. Jüride de ifade etmiştim, asker kökenli olması sebebiyle bazı kaygılar ön planda olabilirdi. Çalışmada böyle bir durum yoktu. Boğaziçi Üniversite’sinin akademik kriterlerine uygun bir tezdi.” Peki, Tümgeneral Akar, nasıl bir öğrenciydi? Toprak, “Böyle bir geleceğe gerek duyması takdire şayan. Çok az kişi mesleği dışında böyle bir yola başvuruyor” diyor.

BİR SİVİIL SEMİNERCİ

Akar,  Kara Harp Okulu Komutanı olduğu dönemde uluslararası düzeyde sivil akademisyenleri çağırdığı sempozyumlarla ünlenmişti.

Özellikle, yönetim bilimi, psikoloji ve halkla ilişkilerle ilgileniyordu.

2004 yılında Uluslararası Liderlik Sempozyumu’nda konuşan NATO Güney Avrupa Müttefik Kuvvetleri Komutanı Oramiral Gregory Johnson öğrencilere, “Yönetim anlayışları korku salmak üzerine kurulu olan askeri liderler dönemi kapandı. Artık askeri liderlerin görevi gülümsemektir” demişti.

Aynı sempozyumda Chicago Loyola Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. John Allen Williams orduda eşcinselliğin normalleşmesi üzerine bir konuşma yapmıştı.

Prof. Ali Atıf Bir, 2 Mayıs 2004’te Hürriyet’teki yazısında Akar’ın kendisine “Hocam bu çatı altında her şeyi konuşabilirsiniz. Asker mantığını düzeltmek zorundayız.Orduyu sadece itaat kurumu olarak görmek yanlış. Ordu hem itaat hem liyakat kurumudur” dediğini yazmıştı.

PENTAGON MADALYASI

Akar, ocak ayında NATO’ya sağladığı ‘sıra dışı katkılar’ gerekçesiyle Pentangon’un‘Liyakat Lejyonu’ madalyasını aldı.

Bu madalya Hulusi Akar hakkındaki en büyük tartışmalardan birini yarattı.

Çünkü madalya, Süleymaniye’de Türk askerinin başına çuval geçiren Albay Bill Mayville’in komutanı olan ABD Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Raymond Odierno tarafından takdim edilmişti.

AKAR’IN ULUDERE’DEKİ ROLÜ

Yakın tarihin en büyük facialarından Uludere’de (Roboski) 34 sivilin F-16 bombardımanıyla yaşamını yitirdiği harekâtın komuta zincirinde Hulusi Akar’ın da adı geçiyordu.

Savcılık raporuna göre bölgedeki birimlerin ‘topçu ateşi yapılması’ önerisine rağmen Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı’nda ‘hava harekâtı’ önerildi ve bu karar Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Akar’a bildirildi.

Akar da “Hava harekâtı olacaksa topçu ateşinin bekletilmesi” önerisiyle konuyu Genelkurmay Başkanı Özel’e iletti. Ve Özel, harekâtın yapılmasına onay verdi.

PEKI KİMİN PAŞASI?

Hulusi Akar, Pentagon madalyası, ABD’de gördüğü eğitim ve NATO görevleri dolayısıyla bir kesim tarafından Amerikancılıkla itham ediliyor.

Sivil otoriteyle uyumlu çalışması, 2011’de Erdoğan’ın Obama’yla yaptığı görüşmeye katılması, Cumhurbaşkanlığı adaylığının açıklanmasından iki gün sonra bir araya gelmesi sebebiyle başka bir kesim ise onun Erdoğancı olduğu görüşünde.

Fakat bu konuda ilginç isimlerden itirazlar var. 

Kemalist düşünceleri ve askere yakınlığıyla bilinen Jeolog Prof. Dr. Celal Şengör,Yalçın Bayer’in köşesinde yayımlanan yazısında “Benim tanıdığım Akar generalim, katıksız bir vatansever, iyi bir asker ve iyi bir insandır. İçinden geçtiğimiz bu çok zor günlerde kahraman ordumuza laf etmeye kalkanlara lütfen artık fırsat vermeyelim”diyordu. 

Vatan Partisi’nin Genel Başkanı Doğu Perinçek de Aydınlık gazetesinde “Şu anda Org. Hulusi Akar’ı hedef alan propaganda, bir fitne hareketidir” diye yazdı.

Akar’ın bu yönüyle de oldukça sıra dışı bir isim olduğu ortada.