Dolar 36,2225
Euro 38,0047
Altın 3.352,91
BİST 9.877,59
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Ankara 9°C
Az Bulutlu
Ankara
9°C
Az Bulutlu
Cts 10°C
Paz 11°C
Pts 3°C
Sal 0°C

AİHM YOLU KAPANIYOR MU ?

AİHM YOLU KAPANIYOR MU ?
25/09/2012 7:33 AM
1

Değerli meslekdaşlarımız Türkiye’de iç hukuk yollarının tükenmesi üzerine adalet aradığımız bir kapı daha kapanıyor mu? Bunu zaman gösterecek, ancak ANAYASA MAHKEMESİ’ne bireysel başvuru hakkı tanınması üzerine 23 Eylül tarihinden itibaren 2 yıl süre ile AİHM’ne bireysel başvuru yapılamayacak. AİHM Anayasa mahkemesinin etkin bir denetim yaptığına karar verirse artık tüm başvurularımızı AİHM yerine ANAYASA mahkemesine yapacağız.

Bu konuda basında çıkan bir haberi bilgilerinize sunuyor adil ve huzur dolu günler diliyoruz.

                                                                                           SİTE YÖNETİMİ

                                                                                         

 

 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), başvuruların başlaması nedeniyle pazartesi gününden itibaren 2 yıl boyunca Türkiye’den başvuru almama kararı verdi. AİHMAnayasa Mahkemesi’nin etkin bir denetim yaptığı kanaatine varırsa bundan sonra Türkiye’den başvuru almayacak.

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, 23 Eylül günü başlayacak olan bireysel başvuru uygulaması hakkında gazetelerin Ankara temsilcilerine bilgi verdi. Yeni uygulamanın detaylarını anlatan Kılıç “Evrensel değerlerle bütünleşmeyi sağlama amacındayız” dedi.

Kılıç’ın açıklamaları ve sistemin detayları şöyle;

MAHKEME YARGIYI KUŞATACAK

“Dünyada siyasal alandaki küreselleşmenin yanında hukuksal alanda da küreselleşme var. Hak ihlalleri artık dünyanın önemli bir meselesi haline geldi. Bu kadar önemli bir konunun yoğun yaşandığı bir ülkede buna kayıtsız kalınamazdı. Türkiye’nin hak ihlalleri alanındaki notunun kırık olması bireysel başvurunun bizde de olmasında zorunlu bir sebepti. Anayasa Mahkemesi yargının gideremediği, ya da yargının sebep olduğu sorunları gidermeye çalışacak. Hem idareyi hem yargıyı kuşatan bir anayasa mahkemesi ile karşı karşıyasınız diyebilirim.”

KÜRSÜ HAKİMLERİ DİRENDİ

“Anayasa Mahkemesi’nin kararları aleyhine bireysel başvuru yolu kapalı. İdarenin yol açtığı hak ihlalleri kanun yollarının kullanılmasıyla giderilmeye çalışılacak. İhlal yargı tarafından giderilmiyorsa biz gidermek zorundayız. Anayasanın 90. maddesine eklenen fıkraya göre uluslararası yasa ile milli yasa arasında bir çatışma olursa uluslararası anlaşmaları üstün tutacaksınız dendi. 2004 ile 2012 arasında geçen süreye bakılırsa kürsü hakimlerinin bu konuda başarılı olduğunu söyleyemem. Hatta bir isteksizlik ve direnmenin olduğunu söyleyebilirim. Bireysel başvurunun getirilmesi bu yönüyle çok önemli. Anayasa Mahkemesi bunları denetleyecek. Amacımız AİHM‘e başvuruları da azaltmak.  90. madde devrim niteliğinde bir değişiklikti . 90. maddeyi kürsü hakimlerine uygulatmayı başarabilirsek AİHM‘e başvuruları azaltabilir.

19 BİN DAVA AİHM’DE

19 bin dava AİHM‘de bekliyor. Böyle bir tabloda Türkiye’nin evrensel standartlara uygun hareket ettiğinden, bahsetmek zor. Bireysel başvurunun başarıyla uygulandığı Almanya ve İspanyan’dan örnek vermek istiyorum. Almanya’da yılda ortalama 6 bin dava, İspanya’da da 7 bin civarında kabul edilmiş dava var. Burada AYM denetimi sonunda iki ülkeden de AİHM‘e giden (beğenmeyip) dava sayısı Almanya 159, İspanya 65 dosyadır. Yani bu bireysel başvurunun etkinliğini ve sonuçlarını ortaya koyması açısından önemli bir veridir.”

AZERBAYCAN AİHM’İ İKNA EDEMEDİ

Azerbaycan’da da AYM’ne bireysel başvuru var ama AİHM etkili bir yol olarak kabul etmiyor. Altını çiziyorum: Türkiye’de etkin bir denetim olduğu kanısına varırsa artık Türkiye’den yapılacak başvuruları kabul etmeyeceklerini söylediler. Ama Azerbaycan gibi olursak, AYM’ne başvuru öncesinde bile başvuru kabul edeceklerdir. Başvuruda Rusya 1. Türkiye 2. sırada. Ama ihlal konusunda Türkiye 1. sırada. Bizim ihlal kararlarında da birinci sırada yer alan adil yargılama konusundaki adalet teşkilatının neden olduğu ihlaller birinci sırada. Daha önce işkence birinci sıradaydı. İşte bu nedenle bireysel başvuru anayasaya konuldu.

Bir kamu gücünün sebep olduğu ihlal kararlarıyla ilgili bütün yasal yollar tükenince AYM’ne başvurması hükmünü getirdi. AİHM çerçevesinde de bir sınır çizdi. Sadece AİHS’de yazılı olan haklarla ilgili, bireysel başvuruya konu olabilecek bir sınır çizdi. Ama biz çok önemli bir, denetimimizi kendi anayasamıza göre yapacağız. Biz bu denetimi yaparken sözleşme hükümlerini Anayasa hükümlerinin içine ithal etmek yöntemiyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’yle (AİHS) çelişkisi olmayacak şekilde karar vereceğiz.”

AYM KARARLARI BAĞLAYICIDIR

“Anayasa ile sözleşme arasında çok büyük farklılıklar yok. 82 yasasında sözleşmedeki haklar getirilmiş ama sınırlarında sorun olmuş. Sınırlar dar tutulmuş. Dar anlayıştan geniş anlayışa geçeceğiz. Türk mevzuatına göre ifade özgürlüğü çerçevesi ile AİHM ifade özgürlüğü çerçevesi arasında çok büyük fark var. Bizimki dar,AİHM‘inki geniş. Artık bizim kararlar da daha özgürlükçü bir yaklaşım olacak. Amaç evrensel değerlerle standartlarla uyumlu hale gelebilmek.”

AİHM’E RAPÖRTÖR GÖNDERDİK

“Raportör arkadaşlarımıza AİHS’nin ilk 20 maddesini didik didik ettirdik. AİHM‘e rapörtörleri gönderdik. 6 aylık dönemlerde sistemi incelediler. Almanya, İspanya, Güney Kore’ye arkadaşlarımızı gönderdik. Bu ülkelerin uygulamaları bize kaynak oldu. Acil durumlarda tedbir amaçlı kararlar verilebilir. Mesela biri sınır dışı edilecekse ve vakit yoksa bu yola başvurulacak. 2 ciltlik 2 bin sayfalık bir kaynak eser hazırlattık, bütün kürsü hakimlerine dağıtılıyor. Türkiye Barolar Birliği de basıp bütün avukatlara dağıtacaklar. Sözleşme ile AYM arasında örtüşen örtüşmeyen bölümlerin tespiti konusunda da bir kitap hazırlanıyor. Kürsü hakimlerimiz avukatlarımız ne kadar başarılı  olursa bizim işimiz o kadar kolaylaşacak o nedenle eğitim çalışmalarına devam edeceğiz. 60 raportör ve 26 yardımcı ile bu işe başlıyoruz. AİHM bu sayının şimdilik yetebileceğini ifade etti. Anayasa yargısıyla ilgili doktorası olan arkadaşlar aldık. Bu işin motoru ve beyni olacak. Üyelerin bu kadar dosyanın ayrıntısını incelemesi zor.”

MAHKEME İKİ BÖLÜMDEN OLUŞUYOR

“Mahkeme 4 üye ve bir başkandan oluşuyor. İki mahkeme bireysel başvuruyu sonuçlandıracak. 6 grup komisyon oluştu. Her komisyonda iki kişi var. Vatandaş AYM’ye doğrudan başvurabileceği gibi herhangi bir adliyeye gidip harç yatırmak suretiyle başvurabilecek. Yurtdışı temsilciliklerimizi de aracı olarak kullanabilecekler. İlgili yerler, bilgisayar ortamında bunu bize aktaracaklar. Bu şekilde gelen başvurular 12 kişilik ekip tarafından incelenecek. Olması gereken belgelere bakacak. Belgeler tamamsa kabul edip komisyona gönderecek. Eksiklik varsa tamamlatmak üzere ilgili kişiye 15 gün süre verilecek. Bu süreç tamamlanınca, Komisyona gelecek, 6 komisyon, yapılan ihlalin kabul edilebilir ya da edilemez olduğuna karar verecek. Redderse karar kesindir. İki komisyon üyesi anlaşamazsa dosya bölüme gidecek ve bölüm karar verecek. Kabul ederse bölümüne gönderecek. Bölüm de gerçek yargılamayı ve incelemeyi yapacak. İki bölüm arasında sorun çıkarsa genel kurula gelecek. Genel kurul karar verecek. 172 lira harç yatırılacak, harç miktarları her yıl yeniden değerlendirilecek.”

BİZ TEMYİZ YADA İSTİNAF MAHKEMESİ DEĞİLİZ

AİHM’in önünde 10 yıldır bekleyen dosyalar var. Bize yapılan başvuruların yüzde 1 yüzde 2’sini kabul edilebilir bulma hedefimiz var. Yargıtay’ın ya da Danıştay’ın görev alanına giren bir konuyu ayıklamak suretiyle bu sayıyı düşürmek istiyoruz. Eminim herkes bizi temyiz mahkemesi olarak görecek. Anayasa mahkemesi temyiz ya da istinaf mahkemesi değil, bunların yapamadığı konularda yapılmış ihlallerin görüleceği bir yer olacak. Bilinçli ve özenli davranılırsa AYM davalarla boğulmaz.”

AİHM YOLU ARTIK TÜRKİYEYE FİİLEN KAPALI

“AİHM, temmuz ayında şöyle bir karar aldı. Türk AYM’nin başlaması nedeniyle 23 Eylül’den itibaren yapılacak başvuruları kabul etmeyecek. Taa ki AYM’nin gerçekten etkin bir denetim yaptığına karar verirse (2 yıllık süre) hiç almayacak. AİHM bunu resmi olarak hukuksal metne dökmüyor. Ama uygulamada böyle.”

CHP’NİN HESAPLARINDA ÖZENSİZLİK VARDI

“Uçak biletini kendi adına kestiriyor. Şahsi mi, görev için mi göremiyoruz. Yazı istedik, özensiz davrandılar. Davalarla ilgili avukatlar yükümlülüklerini yerine getirmemiş, cezalar, gecikmeler ihmal davranışlarından kaynaklanıyor. Öyle sanıyorum ki 2010’dan itibaren olmayacak. Tıraş bıçaklarının, losyonların bile partiden alınması doğru değil. Paranın siyasi amaçlara uygun kullanılması önemli.  Deniz Feneri konusunda da belgelendirilemeyen bir konu var. Parti görev yazısı gönderirse bunları katmıyoruz. Denetimlerden sonra siyasi partiler düzene girdi. Uçak biletini Kemal Kılıçdaroğlu diye getirmişse kabul etmiyoruz. Yanında Parti görevi için gittiğini belgelerlerse sorun etmiyoruz. Bundan sonra denetimi Sayıştay yapacak, biz karara bağlayacağız “

SİVİLE ARTIK SİVİL MAHKEME BAKACAK

“Askeri teşkilatta çalışan sivil memurların asker sayılacağı kuralı vardı. Bunu iptal ettik, artık bununla ilgili açılacak bütün davalar sivil mahkemelerde görülecek. Örnek olayda sivil memur ile askeri personel kavga etmişti. Bundan böyle hem kişi hem de görevleri ile ilgili tüm konularda sivil mahkemelerde yargılanacaklar”

BAŞBUĞ’A TAHLİYE YOLU AYM’DEN GELEBİLİR

Tutuklama konusunda değerlendirme yapılırken AİHM kriterleri gözetilecektir. Mesela tutuklu birisi, mahkemeye itiraz etti. Red edildi. Bu kez bir üst mahkemeye başvurdu. Oradan da reddedildi. Bu kez iç hukuk yolunun bittiği yönünde bir görüş olabilir. AYM ‘evet iç hukuk yolu bitmiştir’ deyip dosyayı kabul edebilir ve esastan görüşebilir. Eğer AYM tutukluğun haksız olduğuna karar verirse yerel mahkeme bu kararı esas almak zorunda. Bu emsal teşkil eder.

.
YORUMLAR

  1. Ersen Gürpınar dedi ki:

    Bu dalmayı herhalde ipek yorgan ile yatağa dalmak kadar basit görüyorlar ki bu kadar ağır görev koşullarında bir üniformaları kefen olan yüksek okul mezunu assubayları birçok kamu görevlisinden daha alt dereceden büro memuru statüsünde göreve başlatıyorlar. Bu adaletsizlikten öte vicdansızlık sona erdirilmelidir.